De spiegel

BESPIEGELING • In mijn vorige kerk, de Open Poort in Boskoop, hing in de hal een hele mooie spiegel. Deze was speciaal gemaakt voor de kerk toen deze honderd jaar bestond. Een kunstenares had prachtige druivenranken erop geschilderd en ook de tekst uit 1 Korinthe 13:12: Nu zien we nog maar een afspiegeling, een raadselachtig beeld, maar straks staan we oog in oog. Nu is mijn kennen nog beperkt, maar straks zal ik volledig kennen, zoals ik gekend ben.

Als ik mijn beurt had om de mensen welkom te heten, stond ik vlakbij de spiegel. Het viel mij op dat er mensen waren die uitgebreid voor de spiegel gingen staan en die terdege bekeken – of was het meer om te zien of het uiterlijk zoals haren, kleding etc. allemaal in orde waren? Maar vaker nog dat veel mensen een bijna schuwe blik naar de spiegel wierpen, zich meteen omdraaiden en verder liepen. Kijken we in de spiegel met dankbaarheid en misschien wel een gelukkig gevoel ... of vinden we onszelf het bekijken niet waard omdat … 

In de Bijbel wordt de spiegel op verschillende manieren gebruikt. We lezen in Exodus dat het volk van God een tabernakel bouwt. Ik heb hierover een prachtige prekenreeks gehoord. Eerder sloeg ik graag al die bladzijdes over de bouw ervan om, want roodpurper, blauwpurper en al die houtsoorten … tja. Maar het heeft allemaal betekenis! 
Tussen die grauwe tenten van de Israëlieten, meestal gemaakt van dierenhuiden, kwam daar die veelkleurige tabernakel te staan. Bij God is het goed, volmaakt, kleurrijk! Bij deze tabernakel stond het wasbekken. Een koperen schaal voor de priesters om de handen te wassen én om te kijken in het gepolijste oppervlak van de spiegeltjes die in dat wasbekken verwerkt waren.   
Soms haalde een dominee na het lezen van de wet dit aan. ‘Kijk goed in de spiegel: voor welke zonde moet ik extra mijn handen wassen?’ En vaak werd er aan toegevoegd om de spiegel waar je in keek niet schuin te houden zodat je ook anderen erin zag en het voor jouzelf allemaal nog wel meeviel. 
In de spiegel kijken is ongemakkelijk. Of: toch niet, als we eerlijk tegenover God staan? Ik denk dat we moeten worden als de kleine kinderen. Zij vinden het heel leuk om voor de spiegel te staan. Meestal is hun gezicht stralend en wordt er gelachen. ‘Hé, die in de spiegel lacht ook. Kijk aan!’

Het thema van deze Kerk in Zoetermeer gaat over goed onze ogen te gebruiken. Voor bepaalde dingen in de wereld dichtbij of verder weg kijken we het liefst de andere kant op. Ik kan er ook niets aan doen, toch? En eerlijk gezegd weet je soms ook geen oplossing en heb je heel veel vragen waarom dit zo gebeurt. Raadselachtig.
Om oprecht in de spiegel te kunnen kijken hebben we liefde nodig. Als je verliefd wordt, kijk je elkaar dolgraag diep in de ogen. Je ziet jezelf één worden met haar of hem, want in de ogen van de ander zie je jezelf. Durven we dat ook als we helemaal geen band hebben met de andere mens die we ontmoeten maar die wel onze aandacht vraagt? Willen we naar het voorbeeld van de Here Jezus naast de ander te gaan staan? Oogcontact even niet, maar wel meevoelen. De ene keer zal dat makkelijk gaan en soms heel moeilijk.

Toen we laatst Avondmaal vierden in de Oosterkerk dacht ik aan de tekst van de spiegel. Rijk om te vieren dat God heel dichtbij wil komen in brood en wijn. Spic en span ziet de tafel eruit, maar echt feestelijk? Dat is bij een koninklijke maaltijd toch anders. Dan schittert alles je tegemoet, prachtige bloemen op tafel, flonkerend servies en bestek. Koninklijk met een hoofdletter is de maaltijd die we gaan vieren als we oog in oog mogen staan met onze Hemelse Vader. Oog in oog, niet via de spiegel!

• Marjolijn van der Haven-Verweij
KiZ-REDACTEUR