GEMIS MAG ER ZIJN
Er is een tijd om te rouwen …
IS DAT ZO? • Als we tijd invullen willen we de duur daarvan weten. In de Bijbel wordt gesproken over de tijd van rouwen. Toen de grote leider Mozes overleden was rouwde het volk Israël dertig dagen. En op andere plaatsen lezen we: ‘Toen de tijd van rouw voorbij was ...’ Het zal langer zijn geweest dan ons nu, wanneer we werkzaam zijn, gegeven wordt om van onze overleden mensen afscheid te nemen. En is het dan na een paar weken of maanden voorbij, ook als het overgaat in gemis?
Veerkracht Ik ben tamelijk jong weduwe geworden, ik was 50 jaar. Heel heftig, maar wat had ik een lieve mensen om mij heen. Familie, mensen van de kerk, vele anderen. Het was een warme deken om mij en ook om mijn kinderen heen.
Gezien mijn leeftijd moest ik aanpakken. We hadden een kwekerij, dus er was werk genoeg. En het klinkt misschien hard, maar als je jong bent krijg je ook veerkracht om door te gaan. Het gaf de nodige afleiding, al kon het niet voorkomen dat ik er bij momenten doorheen zat en alleen maar huilen kon. Maar ik kreeg steeds weer nieuwe kracht. In de aandacht van lieve mensen, in ontelbare kaartjes mocht ik ervaren – zoals in de psalmen staat (Psalm 73) – dat HIJ mij bij de rechterhand pakte. God was er steeds bij. Het dal is diep en ellendig, maar je gaat er niet alleen door. Wat was dat steeds een rijke ervaring.
Leerproces Ook kreeg ik zelfs in al dat verdriet een mooi leerproces. De dominee die vaak op bezoek kwam, las steeds dezelfde psalm. Eerst dacht ik: ‘Hij is zeker vergeten dat hij deze psalm de vorige keer ook heeft gelezen.’ Maar juist door steeds die woorden mee te geven werden ze een prachtig houvast. De psalm ging met mij mee.
Mooi om op een subtiele wijze zo’n handvat aangereikt te krijgen, waardoor je rust vindt en sterker wordt. Daardoor kon ik ook sterk zijn voor mijn kinderen. Zij hadden hun intense verdriet om hun vader en als moeder grijpt dat je heel erg aan.
Een tijd om te rouwen ... is dat ook zo? Ik ben verder gegaan. Alleen. Na de brochures voor grafstenen volgden uitnodigingen voor dates en allerlei bijeenkomsten om een nieuwe partner te zoeken. Een en al verbazing was ik, hoe mensen het al na een paar maanden voor je invullen.
‘Och, je moet toch meestal achter elkaar fietsen’
Ook al ga ik alleen, ik heb een rijk leven. Ik voel mij bevoorrecht, dat ik de zegenende handen van de Hemelse Vader telkens mag ervaren.
Het alleen zijn blijft een gegeven. Je stapt iedere keer alleen op dingen af en het gemis vliegt je op de gekste momenten aan. Als ik bijvoorbeeld een echtpaar zie fietsen denk ik: ‘Zij wel, waarom ik niet’, en tegelijkertijd denk ik ook: ‘Och, je moet toch meestal achter elkaar fietsen’.
Het gemis mag er zijn. En als mensen er niet meer aan denken, zing ik mee met de muziekgroep Sela: ‘God, U kent de namen van de mensen die wij missen’.
• Marjolijn van der Haven-Verweij
KiZ-REDACTEUR