Heling en herstel door de ogen van een therapeut
INTERVIEW • ‘Ik zie veel lijden en gebrokenheid in de wereld. Het is mijn missie om een bijdrage te leveren aan heling en herstel.’ Gerryke van der Graaf is gestalttherapeut en ziet dat veel mensen te maken hebben met onaffe dingen in hun leven, die alleen maar complexer worden als ze er mee door blijven lopen. ‘Mooi is dat ik in mijn praktijk heel dicht bij de mensen kom.’
Wat zijn je gedachten bij het thema ‘heling en herstel’? ‘Ik vind het mooi dat niet gesproken wordt van ‘genezing en herstel’, maar van ‘heling en herstel’. Bij genezing is er sprake van verhelpen van de symptomen. Bij heling mogen de symptomen er zijn, maar gaat de aandacht naar de bron.
Om te helen, is het belangrijk dat je zelf heel bent, dus inclusief de delen die je van jezelf schuwt. De kunst is om dit te integreren. Door het accepteren van deze delen ontstaat er ontspanning, en van daaruit kun je weer verder gaan. Dus niet direct oplossen, maar wel ervaren hoe je hiermee anders om kan gaan. Zoals de vergelijking van pijl en boog: de boog kan niet steeds gespannen staan. Het loslaten geeft ruimte, geeft ontspanning. Die beweging, daar gaat het om.’
Kun je iets zeggen over de tijd waarin we leven op basis van jouw casussen? ‘In deze tijd worden mensen erg gepusht. Het gaat vooral om een goede carrière en succesvol zijn. De nadruk ligt op het ik en dat het aan jou ligt als het niet lukt. Ik zie veel meer in verbinding maken en medemenselijkheid. Het is al helend op zich als je beseft dat veel meer mensen met deze problematiek leven. In andere culturen wordt veel meer de nadruk gelegd op wij en ben jij een onderdeel van het geheel.
Een ander aspect is de digitalisering, met name voor de jongere generaties. Als zij zich rot voelen, is afleiding en entertainment snel te vinden via een beeldscherm. En het belangrijkste: daardoor geef je de moeilijkere emoties geen plaats, maar je vermijdt ze. Zo leer je gevoelens als ongemak of lastige emoties moeilijk te verdragen. Dat kan uiteindelijk voor problemen zorgen.’
Heel worden, inclusief de delen die je van jezelf schuwt
Hoe ga je om met tegenslagen in je behandeling?
‘Tegenslagen kunnen ook tot iets nieuws leiden. Het gaat om de betekenisgeving ervan. In gesprekken kom ik veel weerstand tegen. Ik vat dat op als wegwijzer. Voor de betrokkene geeft dit een bepaalde bescherming, een zekere veiligheid. Het is een manier om staande te blijven.
Weerstand heeft altijd een ondersteunende functie. Tegelijkertijd past het vaak niet meer in het hier en nu. In de therapie gaat het erom je eerst bewust te worden van de weerstand. En daarna te onderzoeken waar het voor staat. Het doel is de weerstand integreren. De betekenisgeving dient de persoon zelf te doen en kan alleen ontstaan in het contact met anderen.’
Welke rol speelt het christelijk geloof in jouw therapie?
‘Voor mij persoonlijk is het christelijk geloof de basis van mijn handelen. Jezus oordeelt niet en blijft mensen opzoeken. Zoals op mijn website staat: “Het inspireert me om écht contact te maken met de mensen die ik ontmoet, los van ieders (levens)overtuiging.” Het is de achtergrond van waaruit ik werk, voor de medemenselijkheid en het omzien naar elkaar. Voor mensen die dat willen kan geloof een plaats krijgen in de therapie. Dat kan op vele manieren. Maar gelovig of niet, iedereen is welkom.’
‘Ik zie veel meer in verbinding maken en medemenselijkheid’
De naam van je praktijk is Heelsaam – met een s, en niet met een z.
‘Hierin komt mijn hele werkwijze samen. Heel en heling: het aandacht geven aan onaffe zaken, waardoor ze afgemaakt kunnen worden, kunnen helen. Saam en samen: je hebt het samen te doen. Zowel met de mensen die belangrijk voor je zijn, als de therapeut die hier een bijdrage aan kan leveren.’
Reinier Laman Trip
KiZ-MEDEWERKER
Gerryke van der Graaf heeft sinds een jaar haar eigen praktijk als gestalttherapeut en werkt vanaf 2016 als gezinscoach in de jeugdhulpverlening. Het aanbod bestaat uit individuele therapie, relatietherapie en brainspotting. Bij dit laatste gaat het om het behandelen van trauma’s en blokkades. Ze hanteert een systemische werkwijze. Dat wil zeggen: niet alleen gericht op het individu, ook belangrijke anderen uit de omgeving worden er direct of indirect bij betrokken. Gestalttherapie ziet de mens in zijn context en is erop gericht om de verstoorde wisselwerking met zichzelf en de omgeving op een natuurlijke manier te herstellen.