Kerk in Zoetermeer

HELPER – PLEITBEZORGER – BIDDER

Veel meer dan alleen troosten

ERBIJ GEROEPEN • ‘Troost’ is het thema van het Feest van de Geest, het project met kunst in Zoetermeerse kerken van Hemelvaartsdag tot en met Pinksteren. ‘Trooster’ is een van de ‘bijnamen’ van de Heilige Geest. Het Griekse woord dat hieronder ligt is: Parakleet. Letterlijk betekent dat zoiets als ‘degene die erbij geroepen is’. Maar wat dóet die Geest als degene die erbij geroepen is? Veel meer dan alleen troosten. Iets van die veelheid aan betekenissen wil ik met u delen.

De Geest als Trooster Als je in een wat oudere Bijbelvertaling Johannes 14:26 opslaat, lees je dat Jezus zegt:

De Trooster, de Heilige Geest, die de Vader zenden zal in mijn naam, die zal u alles leren en u te binnen brengen al wat Ik u gezegd heb.

Je kunt je voorstellen dat de leerlingen van Jezus een Trooster nodig hadden toen Jezus niet meer bij hen was. Je denkt aan het gemis, aan verdriet. De Geest droogt je tranen, als een grote zakdoek. Jezus laat zijn leerlingen niet als wezen achter, maar zal iemand sturen die altijd bij hen is. Het Middeleeuwse kerklied ‘Veni Sancte Spiritus’ (Kom, Heilige Geest), lied 669 in het nieuwe Liedboek, zingt:

Kom o Trooster, heilige Geest, zachtheid die de ziel geneest, kom verkwikking zoet en mild.

Zo’n Trooster hebben we allemaal wel eens nodig.

De Geest als Pleitbezorger
De Nieuwe Bijbelvertaling 2021 vertaalt Parakleet met ‘pleitbezorger.’ Mijn eerste associatie daarbij is de advocaat in de rechtspraak. Iemand die voor zijn cliënt pleit bij de rechter. Opvallend is het dat één keer in de Bijbel Jezus ‘pleitbezorger’ wordt genoemd. In 1 Johannes 2:1 staat:

Maar mocht een van u zondigen, dan hebben wij een pleitbezorger bij de Vader: Jezus Christus, de rechtvaardige. Hij is het die verzoening brengt voor onze zonden, en niet alleen voor die van ons, maar voor de zonden van de hele wereld.

Als je ‘pleitbezorger’ wat algemener opvat, is het: iemand die ergens voorstander van is en het in woord en gebaar verdedigt of bevordert. De Heilige Geest bevordert de boodschap van het koninkrijk van God, door ons te bezielen met Gods liefde en ons enthousiasme daarover aan te wakkeren.

De Geest als Helper
De Bijbel in Gewone Taal maakt van de Parakleet een ‘helper.’ Ik vind dat een duidelijke en aansprekende vertaling. Hier staat niet het verdriet op de voorgrond, maar dat wat de leerlingen te doen staat. Deze Helper maakt dat het bange groepje leerlingen op die Pinksterdag naar buiten gaat en vol vuur vertelt over Gods grote daden. Bij onze missie in dit leven kunnen we altijd terugvallen op de Heilige Geest. Die Geest herinnert ons aan wat Jezus gezegd heeft, helpt ons om te begrijpen wat er in de Bijbel staat en wijst ons de weg bij de nieuwe uitdagingen waar we voor staan. En soms staat de Geest lijnrecht tegenover je en laat je zien dat je verkeerd bezig ben. Een goede helper doet dat, die waardeert je maar confronteert je ook met je fouten.

De Geest bidt voor ons
Parakleet betekent volgens het woordenboek ook: ‘hij die voor iemand bidt’. Bidden is een ‘specialiteit’ van de Heilige Geest. Daarom tot slot een citaat uit Romeinen 8:26:

En bovendien komt de Geest onze zwakheid te hulp; wij weten immers niet wat we in ons gebed tegen God moeten zeggen, maar de Geest zelf pleit voor ons met woordloze zuchten.

Jezus is naar de hemel gegaan. Maar Hij heeft ons een andere Helper gegeven. De Parakleet, degene die we er steeds weer bij roepen: ‘Kom Heilige Geest!’

ds. Els van der Wolf-Kox
PREDIKANT ZOETERMEER-ZUID