HET KERSTLIED OUD EN NIEUW

Onderweg naar Kerstnachtdienst en Kerstmorgen

EEN MOOIE MIX • Er wordt veel gemusiceerd en gezongen in december, getuige de muzikale agenda op pagina 7 van deze krant. Ook in de kerstnachtdienst en de kerstmorgendienst in de kerken in Zoetermeer zullen de muziekinstrumenten en stemmen feestelijk door de kerkzalen klinken. Dat gebeurt niet vanzelf, er gaat een zorgvuldige voorbereiding aan vooraf.

Aan predikanten, musici en taakgroepleden Vieren en Eredienst van de verschillende wijkgemeen­ten legde de redactie van Kerk in Zoetermeer enkele vragen voor over de voorbereiding van de kerstdiensten. Waar laat je je door leiden, welke keuzes maak je als het gaat om de liederen, en verschilt de kerstnachtdienst van de dienst op kerstmorgen? De antwoorden liggen soms in de lijn der verwachtingen, maar zijn ook zeker verrassend.

Kerstboodschap
Ds. Pieter Baas en Perron-pionier Timo Hagendijk geven aan dat bij beide diensten in de Oosterkerk het uitgangspunt ook een vraag is: ‘Welke kerstboodschap willen we overbrengen?’ En: ‘Het zal niemand zal verbazen dat dit jaar ‘Vrede op aarde’ extra aandacht zal krijgen.’ In de Oude Kerk spelen praktische zaken een rol. Door de vacature­tijd die is ontstaan na het afscheid van ds. Kees Wesdorp zullen twee verschillende gastpredikanten de kerstdiensten leiden. Dat vraagt overleg met hen door organist Jaap van der Giessen, ook over het thema, waarbij gezocht wordt naar wat de gemeente en de predikanten recht doet.
Voor wijkgemeente Zuid in De Regenboog is de sfeer leidend. Ds. Els van der Wolf-Kox creëert die met een Sing-in, begeleid door Question Mark, aan het begin van de kerstnachtdienst. Het thema ‘Verwondering’ zal ook doorklinken in de muziek van de band en van het koor Anaviem.
Naast het oecumenisch leesrooster houdt ds. Erika Dibbets van wijkgemeente Noord in de Ichthus­kerk rekening met de aanpak van de kinderdienst. Over het muzikale gedeelte in deze gemeente licht pianist Jan van Vliet toe: ‘Met de persoonlijk gekozen liederen heb ik getracht de weg van donker naar licht te volgen. Zo kan de dienst beginnen met de bede ‘Hart van de hemel’ uit het kerstoratorium ‘Als appelbloesem in de winter’ van Marijke de Bruijne.’
Voorzitter Hilbert van Essen voegt toe dat de taakgroep Vieren adviseert in de voorbereiding. De groep heeft het initiatief genomen voor een projectkoor dat in beide vieringen zingt en bespreekt samen met ds. Erika Dibbets de muzikale bijdragen.

Herkenbaar en verstaanbaar
Alle gemeenten waken ervoor dat er in de twee diensten dezelfde liederen worden gezongen. Geen probleem voor de Oosterkerk, want ‘er is keus genoeg’, zegt ds. Pieter Baas. ‘We vinden het belangrijk dat het feestelijke diensten zijn, herkenbaar en verstaanbaar. Het gaat niet om ons, maar om Jezus die naar deze wereld gekomen is om ons te redden. Er zal in de Oosterkerk gekozen worden voor oude en vertrouwde kerstliederen, maar ook voor nieuwe, die niet alleen aansluiten bij de jongere generaties, maar ook passen bij onze missionaire opdracht’, voegt Timo Hagendijk toe. Een gebalanceerde mix dus, waar de taakgroepleden Jaap van der Giessen en Helma Nieuwstad, die ook zingt in het Combo Oude Kerk, naar streven. ‘Het is heel goed om een combinatie te maken van oude, bekende liederen en minder bekende. De bekende liederen zullen in de meerderheid zijn, juist omdat er mensen zullen zijn die alleen met bijzondere feestdagen komen.’

Hemel en aarde raken elkaar
De taakgroep Vieren in Zuid noemt de bekende liederen in de kerstmorgendienst ‘herkenbare kerstmuziek’ en de nieuwere ‘verrassende elementen’. ‘Dan zingt de cantorij mee en er is volop ruimte voor de kinderen. Zo luisteren we met alle genera­ties samen in de kerkzaal naar een vertelling van het kerstevangelie.’ Ook in De Regenboog worden in beide diensten kerkgangers verwacht die er anders niet zijn. Belangrijk is dat deze bezoekers zich thuis voelen in de muziek en in wat wordt gezegd.
Oud en vertrouwd zal het ook in de Ichthuskerk klinken. Verschil in sfeer, een ander tijdstip en doorgaans een ander publiek zorgen er voor dat de liederenkeuze voor kerstnacht en kerstmorgen verschilt, volgens ds. Erika Dibbets. Op kerstavond ‘zullen met de geboorte van Jezus en de engelen­zang hemel en aarde elkaar raken’, zegt Jan van Vliet, op wiens voorstel een deel van bovengenoemd kerstoratorium van Marijke de Bruijne wordt gezongen. Zij liet zich inspireren door een gebed van de Maya’s, dat de kern van alle kerstliederen raakt, een lied van nabijheid en hoop:

Hart van de hemel,
Hart van de aarde,
Laat het licht worden.
Laat de volken vrede kennen
en laat hen gelukkig zijn.

Gezegende kerstdiensten toegewenst!

Hanneke Lam