AFSCHEID VAN EEN CANTOR-ORGANIST

‘Muziek moet mensen pakken en meenemen’

INTERVIEW • Na ruim dertig jaar neemt Ronald de Jong eind april afscheid als cantor-organist van de Oude Kerk in dienst van de Protestantse Gemeente Zoetermeer. Zaterdag 22 april is er een feestelijk afscheidsconcert met receptie, op zondagmorgen 23 april volgt het ‘liturgische’ afscheid. Kerk in Zoetermeer blikt met hem terug en vooruit.

Jarenlang werkte Ronald de Jong zes avonden per week. Lesgeven, repetities met de cantorij en diverse koren, het geven van concerten. ’s Zondags de kerkdiensten spelen, die in de voorafgaande week natuurlijk moesten worden voorbereid en daarnaast overdag nog het werken bij het Centrum voor Kunst en Cultuur (CKC), het (in)studeren en voor­bereiden van nieuwe muziek en de activiteiten voor de Stichting Concerten Oude Kerk Zoetermeer.

Er komt heel veel kijken bij het spelen van kerkdiensten

Tijdens de coronatijd merkte Ronald dat het toch wel prettig was om ’s avonds thuis te zijn. Tijd om iets nieuws te beginnen. Een van de dingen die hij zal missen zijn de kerkdiensten. Ronald is nog absoluut niet uitgespeeld, wel merkt hij dat alles wat er bij het spelen van kerkdiensten komt kijken zwaarder gaat wegen. Veel mensen beseffen niet dat er rondom de kerkdiensten ontzettend veel gebeurt. Het is belangrijk dat er overleg is tussen de voorganger en de organist over wat er in de dienst moet gebeuren. Elkaar bevragen op bepaalde keuzes. Overleg of de juiste keuzes zijn gemaakt. Zo houd je elkaar scherp.

Natuur en vrijheid
Ronald houdt van fietsen, wandelen, de natuur en vrijheid. ‘Ik zou net zoals Swiebertje door het land heen kunnen trekken’, zegt hij. Hoe gaat een week in het leven van de gepensioneerde Ronald eruit zien?
Op zondagen naar de Lutherse Kerk en de Kloosterkerk in Den Haag, de Hooglandse Kerk in Leiden of de Sint-Jan in Gouda om te ervaren hoe collega-organisten de diensten begeleiden. Musea bezoeken. Lange fietstochten maken. Hier en in de omgeving van Ermelo, waar zijn stacaravan staat. Ook tijd voor het maken van muziek, componeren en schilderen. En natuurlijk is er tijd voor vrouw, kinderen en kleinkinderen.

Ritmiek en kruidigheid
Naast muziek is Ronald ook bezig met beeldende kunst. Muziek en beeldende kunst hebben eigenlijk altijd een speciale plek in zijn leven gehad. Op weg naar zijn orgellessen vroeger in de Grote Kerk in Den Haag kon hij het niet laten om in de verschillende galerieën in de buurt te kijken naar de schilderijen die daar hingen. Zowel in de muziek als in de beeldende kunst gaat het Ronald om het scheppen of herscheppen. Hij heeft een eigen vrije stijl ontwikkeld. Zowel de beeldende kunst als de muziek van hem bevatten een zekere ritmiek en kruidigheid. Muziek moet mensen pakken en meenemen, en dat geldt ook voor beeld.

Het gaat om scheppen of herscheppen, in een eigen vrije stijl

Gelukkig stopt Ronald niet met musiceren. ’s Avonds thuis heerlijk muziek van Byrd en tijdgenoten spelen op zijn spinet. Soms een concert geven. En een kerkdienst spelen, ook dat blijft hij nog doen.
Op de vraag of hij nu een kerkmusicus of een organist was, antwoordt hij: ‘Uiteraard ben ik een kerkmusicus, maar óók een musicus in een kerkgebouw. Ik speel niet alleen kerkmuziek, maar ook muziek die geen kerkelijke achtergrond heeft.’

Arie Vooijs