TIEN JAAR MUZIKALE AVONDDIENSTEN

Projectkoor Oude Kerk viert tweede lustrum

INTERVIEW • Precies tien jaar, sinds begin 2013, organiseert de werkgroep Muzikale avond­diensten in de Oude Kerk vieringen met liturgische elementen uit de Anglicaanse en Lutherse traditie. Kerk in Zoetermeer sprak Ronald de Jong, Kees Wesdorp en Marieke van der Giessen over deze goedbezochte en gewaardeerde diensten met het Projectkoor Oude Kerk.

In voor- en najaar is er steeds een serie van drie muzikale avonddiensten. Naast Evensongs en Cantatediensten is daar sinds 2020 ook de Avondmuziek aan toegevoegd en rond Kerst een Festival of Lessons and Carols.
De werkgroep Muzikale avonddiensten bestaat uit voorzitter Marieke en secretaris Jaap van der Giessen, cantor-organist Ronald de Jong en ds. Kees Wesdorp.
De laatste twee hebben een belangrijke rol in de vieringen. Ronald de Jong dirigeert het koor en repeteert drie vrijdagavonden met de zangers, Kees Wesdorp leidt als liturg de muzikale diensten. Marieke en Jaap organiseren het Projectkoor Oude Kerk – en voor de Avondmuziek het kleinere Oude Kerk Ensemble – en zorgen voor de publiciteit.

Rode draad
Gezamenlijk worden de diensten voorbereid en met een duidelijke liturgische rode draad afgestemd. Daarbij wordt het oecumenisch leesrooster gehanteerd en gekeken naar de tijd van het kerkelijk jaar. Ds. Kees Wesdorp stelt liederen en lezingen voor, Ronald de Jong zoekt daar de koormuziek bij – of andersom.
De Evensongs, letterlijk: ‘gezongen avondgebed’, staan in de Anglicaanse traditie. De koormuziek is Engelstalig of in het Latijn.

In de Cantatediensten wordt een cantate uitgevoerd, vrijwel altijd van J.S. Bach, samen met koor, solisten en een klein orkest. Tekst en muziek vormen de evangelieverkondiging en de liturg leidt die met een toelichting in.

Brede belangstelling
Het Projectkoor Oude Kerk kan een beroep doen op een bestand van ruim veertig zangers voor de zes muzikale avonddiensten per jaar. Meestal twee Evensongs, één Cantatedienst, twee keer een Avondmuziek en in december een Festival of Lessons and Carols. Van alles wat gezongen wordt, wordt een vertaling gegeven, in het liturgieboekje en op de beamer. Zang en muziek, gebed en lezing wisselen elkaar af, er is samenzang en gezamenlijk wordt het geloof beleden. Er komt een breed publiek op af, uit aller­lei kerken en daarbuiten, uit heel Zoetermeer en ook uit de regio. Muziek raakt, zingen verbindt.

50e keer
Op zondag 12 februari is er de 50e muzikale avonddienst, een Even­song om 18.30 uur. Eind april neemt Ronald de Jong afscheid, hij gaat met pensioen. Eind november gaat Kees Wesdorp met emeritaat. Hoe blikken cantor-organist en liturg terug en wat spreekt hen zo aan in deze muzikale avonddiensten?

Ronald de Jong:
’Tien jaar dirigent van het Projectkoor! Daar kijk ik met plezier en voldoening op terug. Altijd weer spannend of het in drie repetities lukt, maar met heel veel genoegen. Prachtige Cantates en Evensongs uitgevoerd, en nog een paar in het verschiet. Heel fijn ook om met beroepscollega’s te kunnen werken. Orkestleden, solisten en organisten zijn altijd professionele musici. Evensongs liggen mij na aan het hart. Die Engelsen weten zo goed hoe ze voor koren moeten schrijven, er wordt daar zo vocaal gedacht. En altijd weer die prachtige vaststaande teksten van het Magnificat en Nunc dimittis, de Lofzang van Maria en van Simeon. Elke keer is het weer genieten.’

Ds. Kees Wesdorp:
’Al meer dan veertig jaar ken ik cantates van Bach. De belangrijke biografie over Bach door Albert Schweitzer heeft mij in de jaren tachtig binnen gebracht in de wereld van zijn muziek. Ik ben cantates gaan verzamelen op geluidsdragers en in partituren. Maar een uitvoering van een cantate had ik nog niet meegemaakt. Totdat door het Projectkoor Oude Kerk cantates op de lessenaar gezet werden! Wat een hoogtepunt, uitkomst van een droom! De uitvoering van ‘Himmelskönig sei willkommen’ (BWV 182) was de eerste. Heel anders dan toentertijd bij Bach in de Thomaskirche in Leipzig natuurlijk, maar toch: erediensten geschoeid op de leest van de Lutherse traditie. Live van dichtbij meemaken en mogen participeren, daar kan geen plaat of cd tegenop!’

De werkgroep streeft er naar om deze gewaardeerde avonddiensten in de Oude Kerk nog vele jaren voort te zetten. Namens Kerk in Zoetermeer van harte gefeliciteerd met dit tweede lustrum!

• Jan Blankespoor

Choral Evensong Gezongen eredienst in Anglicaanse traditie. Met Magnificat (Lofzang van Maria) en Nunc dimittis (Lofzang van Simeon), anthems en hymns, zowel koor- als samenzang en met orgelbeleiding. 

Avondmuziek Gezongen avondgebed in de stijl van een vesper. Met samenzang, instrumentale en vocale muziek.

Cantatedienst Vrijwel altijd met een cantate van J.S. Bach in de originele entourage van een kerkdienst, met samenzang, gebeden, bijbellezingen en een overweging.

Festival of Lessons and Carols Feestelijk geheel van lezingen (Lessons) en advents- en kerst­liederen (Carols), zowel koorwerken als samenzang.